Damar Tıkanıklığı Nedir? Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

Damar tıkanıklığı (ateroskleroz), atardamar iç yüzeyindeki yağlı plakların birikmesiyle damarların daralması veya tıkanmasıyla oluşur. Belirtiler; göğüs ağrısı ve nefes darlığından bacakta kramp, morarma veya felç benzeri nörolojik problemlere kadar değişkenlik gösterir.

Tanı yöntemleri arasında anjiyografi, Doppler ultrasonografi, BT ve MR gibi görüntüleme teknikleri yer alır. Tedavide yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi (statinler, antiplateletler), balon anjiyoplasti, stentleme veya bypass cerrahisi kullanılır.

Risk faktörleri; yüksek kolesterol, hipertansiyon, diyabet, sigara, obezite ve hareketsiz yaşamdır. Komplikasyonlar arasında kalp krizi, inme, gangren ve uzuv kaybı yer alır. Erken tanı ve müdahale, bu ciddi sonuçların önlenmesinde kritik öneme sahiptir.

Prof. Dr. Yavuz Beşoğul

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı

1997 yılından bu yana minimal invaziv kalp cerrahisi alanında operasyonlar gerçekleştiren Prof. Dr. Yavuz Beşoğul, bu alandaki deneyimlerini ulusal ve uluslararası kongre ve dergilerde  paylaşmıştır.

Özgeçmiş Yayınlar Yorumlar

Özgeçmiş Makaleler

İletişim Yorumlar

Damar Tıkanıklığı Nedir?

Damar tıkanıklığı, atardamar veya toplardamarların çeşitli nedenlerle daralması ya da tamamen kapanması durumudur. En sık nedenleri arasında ateroskleroz (damar sertliği), pıhtı oluşumu ve damar iltihapları yer alır. Kan akışı engellendiğinde, etkilenen bölgede oksijen ve besin yetersizliği gelişir. Bu durum kalp krizi, inme veya organ hasarı gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Erken tanı ve tedavi hayati önem taşır.

Damar Tıkanıklığı Çeşitleri Nelerdir?

Damar tıkanıklığı, atardamar veya toplardamarlarda kan akışının kısmen ya da tamamen engellenmesiyle oluşur. Tıkanıklığın yeri, nedeni ve etkilediği damar tipine göre çeşitli formları mevcuttur:

• Koroner Arter Tıkanıklığı: Kalbi besleyen damarlarda oluşur; kalp krizi ve göğüs ağrısı ile sonuçlanabilir.
• Periferik Arter Tıkanıklığı: Bacak ve kol gibi ekstremitelerdeki atardamarlarda görülür; yürüme güçlüğü ve ağrıya neden olur.
• Karotis Arter Tıkanıklığı: Boyundaki ana damarların tıkanmasıdır; inme riskini artırır.
• Renal Arter Tıkanıklığı: Böbrek damarlarında gelişir; hipertansiyon ve böbrek fonksiyon bozukluğuna yol açabilir.
• Mezenterik Arter Tıkanıklığı: Bağırsakları besleyen damarların tıkanması sonucu karın ağrısı ve sindirim sorunları oluşur.
• Derin Ven Trombozu (DVT): Toplardamarlarda, özellikle bacaklarda pıhtı oluşmasıyla tıkanıklık meydana gelir.
• Pulmoner Emboli: Akciğer damarlarında ani pıhtı tıkanıklığıdır; hayati tehlike oluşturur.

Damar Tıkanıklığı Neden Olur?

Damar tıkanıklığı, yani ateroskleroz, bir gecede olup biten bir olay değildir. Genetik olarak geçen ve çocukluk veya ergenlik döneminde başlayan, on yıllar boyunca sessizce ilerleyen yavaş ve karmaşık bir süreçtir. Bunu, damar duvarında başlayan bir tür plak halkaları ve ileri yaşlarda bu plaklara kolesterol taşlarının yerleşmesi  süreci olarak düşünebiliriz. Her şey, atardamarların içini döşeyen ve endotel adını verdiğimiz o narin, tek katlı hücre tabakasının hasar görmesiyle başlar.

Bu hasarı tetikleyen başlıca faktörler arasında yüksek tansiyonun damar duvarına yaptığı sürekli mekanik baskı, sigara dumanındaki zehirli kimyasallar veya kandaki yüksek seviyedeki kötü kolesterol ve şekerin yarattığı kimyasal tahriş yer alır.

Vücudumuz, bu hasarlı bölgeyi onarmak için bir “acil durum” ekibi yollar. Bu ekibin bir parçası olan akyuvarlar (beyaz kan hücreleri), hasarlı bölgeye yapışır ve damar duvarının içine sızar. Burada, kandaki bol miktarda bulunan kötü kolesterolü (LDL) adeta bir sünger gibi emmeye başlarlar. Kolesterolle tıka basa dolan bu hücreler, mikroskop altında köpüğe benzedikleri için “köpük hücreleri” olarak adlandırılır. Bu köpük hücrelerinin birikmesiyle, damar duvarında hastalığın ilk gözle görülür işareti olan “yağlı çizgilenmeler” oluşur.

Yıllar geçtikçe bu bölgede daha fazla kolesterol, kalsiyum ve hücresel çöp birikir. Vücut, bu birikintiyi kontrol altına almak için üzerini sert bir kabukla (fibroz kapsül) örtmeye çalışır ve böylece “plak” adını verdiğimiz yapı ortaya çıkar. Bu plağın yapısı, hastanın gelecekteki kaderini belirler. İki tür plak vardır:

• Stabil Plak
• Anstabil (Hassas) Plak

Stabil plaklar, kalın bir kabuğa sahip, daha sert ve genellikle yavaş büyüyen plaklardır. Damarı yavaşça daraltarak efor sırasında ortaya çıkan göğüs ağrısı gibi kronik belirtilere yol açabilirler. Asıl tehlikeli olanlar ise anstabil, yani hassas plaklardır. Bunların kabukları ince, içleri ise yağdan zengin ve oldukça iltihaplıdır. Bu ince kabuk, bir sivilce gibi aniden yırtılabilir. Kabuk yırtıldığında, plağın içindeki pıhtılaşmayı tetikleyici maddeler kanla temas eder ve o bölgede hızla bir kan pıhtısı (trombüs) oluşur. İşte bu pıhtı, damarı dakikalar içinde tamamen tıkayarak kalp krizine veya inmeye neden olan son ve en ölümcül adımı oluşturur.

Damar Tıkanıklığı Ölüm Riski Taşır Mı?

Damar Tıkanıklığı İçin Risk Faktörleri: Erkeklerde Ve Kadınlarda

Damar tıkanıklığının gelişimini hızlandıran ve bu süreci adeta körükleyen bir dizi risk faktörü vardır. Bunları, değiştiremeyeceğimiz ve müdahale ederek değiştirebileceğimiz faktörler olarak ikiye ayırmak, durumu anlamamızı kolaylaştırır.

Değiştirilemeyen Risk Faktörleri:

Ne yazık ki bazı risk faktörleri kontrolümüz dışındadır:

• İlerleyen yaş
• Aile öyküsü (Birinci derece akrabalarda erken yaşta kalp hastalığı görülmesi)
• Erkek cinsiyeti (Kadınlarda menopoz sonrası risk eşitlenir)

Bu faktörlere sahip olmanız, damar tıkanıklığına yakalanacağınız anlamına gelmez; ancak daha dikkatli olmanız ve diğer risk faktörlerini daha sıkı kontrol altında tutmanız gerektiğini gösterir.

Değiştirilebilen ve Asıl Odaklanmamız Gereken Risk Faktörleri:

İyi haber şu ki damar tıkanıklığına yol açan en önemli faktörlerin çoğu yaşam tarzı alışkanlıklarımızla doğrudan ilişkilidir ve kontrol altına alınabilir:

• Yüksek LDL (kötü) kolesterol
• Düşük HDL (iyi) kolesterol
• Yüksek tansiyon (Hipertansiyon)
• Tütün kullanımı (Sigara, nargile, elektronik sigara)
• Şeker hastalığı (Diyabet)
• Fazla kilo ve özellikle karın bölgesi yağlanması (Obezite)
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Sağlıksız beslenme alışkanlıkları
• Yoğun ve yönetilemeyen stres

Bu faktörlerden “Yüksek LDL (kötü) kolesterol”, plakların ana yapı taşıdır; adeta duvardaki tuğlalar gibidir. “Yüksek tansiyon” ise o duvara sürekli bir çekiçle vurarak hasar veren ve yeni tuğlaların (kolesterolün) yapışmasını kolaylaştıran bir işçi gibidir. “Tütün kullanımı” ise bu süreci her aşamada hızlandıran en büyük sabotajcıdır. Damar iç yüzeyine doğrudan zarar verir, kanın pıhtılaşma eğilimini artırır ve kolesterol dengesini bozar. Şeker hastalığı da damar duvarlarını zayıflatarak ve iltihaplanmayı artırarak süreci ciddi şekilde hızlandırır. Bu risk faktörleri genellikle bir arada bulunur ve birbirlerinin olumsuz etkilerini katlayarak artırırlar. Bu nedenle tedavi, bu faktörlerin tümünü hedef alan bütüncül bir yaklaşım gerektirir.

Kalpteki Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

Damar tıkanıklığı kalbi besleyen ve “koroner arterler” adını verdiğimiz damarları etkilediğinde, buna koroner arter hastalığı diyoruz. Kalp kası yeterince kan ve oksijen alamadığında ortaya çıkan belirtiler hastalığın en yaygın yüzünü oluşturur. Kalp damar tıkanıklığı belirtileri genellikle sinsi başlar ve eforla kendini gösterir.

Hastalığın kronik (uzun süreli) evresindeki en tipik belirti “anjina pektoris” yani göğüs ağrısıdır. Bu ağrı genellikle şu şekillerde hissedilir:

• Göğüs ortasında veya sol tarafında baskı, sıkışma, yanma ya da ağırlık hissi
• Sanki göğsün üzerine bir fil oturmuş gibi tarif edilen yoğun bir baskı
• Sol kola, omuza, boyuna, çeneye veya sırta yayılabilen bir ağrı veya rahatsızlık
• Eforla (yürüme, merdiven çıkma, koşma) ortaya çıkan ve dinlenmekle geçen nefes darlığı
• Normalin çok üzerinde, açıklanamayan bir yorgunluk ve halsizlik

Bu klasik belirtiler herkeste aynı şekilde görülmeyebilir. Özellikle kadınlarda, yaşlılarda ve diyabet hastalarında kalp damar tıkanıklığı belirtileri daha belirsiz olabilir. Bu gruplarda göğüs ağrısı yerine hazımsızlık, bulantı, ani terleme, sırtta veya çenede hissedilen atipik ağrılar ön planda olabilir. Bu nedenle bu tür şikayetler asla “gaz sancısı” veya “kas ağrısı” diyerek geçiştirilmemelidir.

Hastalığın akut yani ani gelişen ve en korkulan yüzü ise kalp krizidir. Bu bir plağın yırtılıp damarı aniden tıkamasıyla oluşur ve acil tıbbi müdahale gerektiren hayati bir durumdur. Kalp krizi belirtileri genellikle daha şiddetlidir ve dinlenmekle geçmez:

• Göğüste başlayan, genellikle 20 dakikadan uzun süren, ezici ve şiddetli ağrı
• Yoğun soğuk terleme
• Mide bulantısı ve bazen kusma
• Baş dönmesi, sersemlik hissi
• Yoğun bir endişe ve ölüm korkusu

Beyin ve Boyun Damarlarındaki Damar Tıkanıklığı Hangi Belirtilere Yol Açar?

Kalpten sonra damar tıkanıklığının en sık vurduğu ikinci kritik organ beyindir. Beyni besleyen ana damarlar olan boyundaki şah damarları (karotis arterler) veya beyin içindeki daha küçük damarlar tıkandığında, inme (felç) tablosu ortaya çıkar. İnme, beyin dokusunun bir kısmının kanlanamaması sonucu kalıcı olarak hasar görmesidir.

Bazen büyük bir inme gelmeden önce vücut bir “uyarı” gönderir. Buna “Geçici İskemik Atak” (GİA) veya “mini inme” diyoruz. GİA’da damardaki tıkanıklık geçicidir ve belirtiler genellikle birkaç dakika veya saat içinde tamamen düzelir. Ancak bu yaklaşan büyük bir felaketin habercisidir. GİA geçiren bir kişinin ilk birkaç gün içinde kalıcı bir inme geçirme riski çok yüksektir. Bu nedenle GİA, tıpkı kalp krizi gibi bir acil durumdur ve hemen tıbbi değerlendirme gerektirir.

İnme ve GİA’nın belirtileri aniden başlar ve oldukça tipiktir. Bu belirtileri kolayca akılda tutmak için uluslararası olarak kullanılan “F.A.S.T.” (Face, Arms, Speech, Time) kısaltmasını Türkçe’ye uyarlayabiliriz. Unutmayın belirtiler genellikle vücudun tek bir yarısını etkiler.

• Yüzde kayma: Kişiden gülümsemesini istediğinizde yüzünün bir tarafı aşağı doğru kayar.
• Kollarda güçsüzlük: Kişiden iki kolunu da öne doğru kaldırmasını istediğinizde bir kol aşağı doğru düşer veya hiç kalkmaz.
• Konuşmada bozulma: Kişi basit bir cümleyi tekrar etmekte zorlanır, kelimeleri geveler veya anlamsız konuşur.
• Zaman kaybetme: Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, hemen zaman kaybetmeden acil yardım çağırmalısınız.

Diğer olası inme belirtileri şunlardır:

• Vücudun bir yarısında (yüz, kol, bacak) ani uyuşma veya his kaybı
• Ani gelişen kafa karışıklığı veya anlama güçlüğü
• Tek veya her iki gözde ani görme kaybı, bulanık görme veya çift görme
• Ani baş dönmesi ile birlikte yürümede zorluk, denge ve koordinasyon kaybı
• Daha önce benzeri yaşanmamış, ani ve şiddetli baş ağrısı

Bacak ve Ayaklarda Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

Damar tıkanıklığı sadece kalp ve beyni değil bacakları besleyen damarları da etkiler. Bu duruma “periferik arter hastalığı” (PAH) diyoruz. Bacakta damar tıkanıklığı belirtileri genellikle yürüme gibi efor gerektiren durumlarda ortaya çıkar ve hastalığın varlığı, kalp ve beyin damarlarının da risk altında olduğunun önemli bir işaretidir.

PAH’ın en klasik belirtisi, “intermittan kladikasyo” adı verilen durumdur. Bu belirli bir mesafe yürüdükten sonra bacak kaslarında (genellikle baldırda, ancak uyluk veya kalçada da olabilir) ortaya çıkan kramp tarzı, sıkıştırıcı bir ağrıdır. Bu ağrı, egzersiz yapan kasların artan oksijen ihtiyacının, daralmış damarlar tarafından karşılanamamasından kaynaklanır. Kişiyi durup dinlenmeye zorlar ve dinlenmeyle birkaç dakika içinde geçer. Yürümeye başlayınca aynı mesafede tekrar ortaya çıkar.

Hastalık ilerledikçe, kan akışı daha da azaldığı için başka belirtiler de ortaya çıkmaya başlar. Ayak ve bacak damar tıkanıklığı belirtileri arasında şunlar sayılabilir:

• Özellikle diğer bacağa kıyasla bacaklarda ve ayaklarda belirgin bir soğukluk hissi
• Bacak derisinde parlak, gergin bir görünüm ve renk değişikliği (soluk veya morumsu renk)
• Bacaklardaki ve ayak üstündeki kılların dökülmesi
• Ayak tırnaklarının yavaş uzaması, kalınlaşması ve matlaşması
• Bacaklarda veya ayaklarda, özellikle parmak araları ve topukta kolayca oluşan ve çok geç iyileşen yaralar (ülserler)
• Dinlenme halinde bile, özellikle gece yatağa uzanınca ortaya çıkan ve bacağı yataktan aşağı sarkıtınca hafifleyen şiddetli ayak ağrısı (Bu “kritik bacak iskemisi” adı verilen acil bir durumun işaretidir)
• Ayak sırtında veya bileğin iç kısmında nabızların zayıflaması veya hiç alınamaması

Anjiyo Olmadan Kalp Damar Tıkanıklığı Nasıl Anlaşılır?

Hastalarımızın sıkça sorduğu “Anjiyo olmadan kalp damar tıkanıklığı nasıl anlaşılır?” sorusunun cevabı evettir. Anjiyografi, özellikle tedavi planlanan durumlarda başvurduğumuz bir yöntemdir; ancak teşhis sürecinde kullandığımız birçok daha basit ve müdahalesiz yöntem bulunmaktadır. Teşhis süreci, iyi bir hekim-hasta görüşmesi ile başlar. Şikayetlerinizi, yaşam tarzınızı ve aile öykünüzü dinledikten sonra yapacağımız fizik muayene, ilk ipuçlarını verir. Sonrasında ise şüphelerimizi doğrulamak veya dışlamak için bazı testlere başvururuz.

Damar tıkanıklığının varlığını ve ciddiyetini anlamak için kullandığımız temel tanı yöntemleri şunlardır:

• Kan Testleri: Kolesterol (LDL, HDL) ve trigliserit seviyeleri, kan şekeri ve iltihaplanma belirteci olan hs-CRP gibi değerler, genel risk profilinizi ortaya koyar.
• Elektrokardiyogram (EKG): Kalbin elektriksel aktivitesini kaydederek ritim bozukluklarını veya geçmiş bir kalp krizinin izlerini gösterebilir.
• Efor (Stres) Testi: Sizi bir yürüme bandında yürütürken EKG ve tansiyonunuzu takip ederek, kalbinizin yük altında nasıl tepki verdiğini gözlemleriz. Eforla ortaya çıkan EKG değişiklikleri veya göğüs ağrısı, koroner damarlarda bir sorun olduğuna işaret edebilir.
• Doppler Ultrasonografi: Bu ağrısız ve radyasyon içermeyen yöntemle, ses dalgaları kullanarak boyun, bacak veya karın içi organları besleyen damarlardaki kan akışını görüntüler, darlık veya tıkanıklıkları tespit edebiliriz.
• Ayak Bileği-Kol İndeksi (ABİ): Periferik arter hastalığından şüphelenildiğinde kullanılan çok basit bir testtir. Ayak bileğinizden ve kolunuzdan ölçülen tansiyon değerlerinin oranlanmasına dayanır.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT) Anjiyografi: Damardan kontrast madde verilerek çekilen bu test, atardamarların üç boyutlu detaylı bir haritasını çıkarır ve darlıkların yerini ve derecesini net bir şekilde gösterir.

Bu testler sonucunda tedavi gerektirebilecek kritik bir darlık saptanırsa veya tanı hala belirsizse, “altın standart” olarak kabul edilen kateter anjiyografisine başvurulur. Bu işlemde, genellikle el bileği veya kasıktaki atardamardan ince bir tüp (kateter) ile girilerek, kalbi veya diğer organları besleyen damarların içine kadar ulaşılır. Buradan verilen özel bir boya madde sayesinde, damarların röntgen filmi çekilir ve tıkanıklıklar net bir şekilde görüntülenir. Anjiyografinin en büyük avantajı, teşhisle aynı anda tedaviye (balon/stent) imkan tanımasıdır.

Erkeklerde Cinsel Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

Erkeklerde cinsel damarlarda oluşan tıkanıklıklar genellikle penise giden kan akışının azalmasına neden olarak ereksiyon sorunlarına yol açar. En sık görülen belirtiler şunlardır:

• Sertleşme sağlamakta veya sürdürmekte zorlanma (erektil disfonksiyon)
• Cinsel istekte azalma
• Ereksiyonun yeterince güçlü olmaması
• Sabah ereksiyonlarının azalması ya da kaybolması
• Cinsel ilişki sırasında peniste ani yumuşama

Bu durum, genellikle diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol veya damar sertliği (ateroskleroz) gibi sistemik hastalıklarla ilişkilidir. Cinsel işlev bozukluğu, kalp damar hastalıklarının erken habercisi olabileceği için mutlaka üroloji veya kardiyoloji uzmanına başvurulmalıdır.

Sol ve Sağ Beyin Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

Beynin sol veya sağ yarısındaki damar tıkanıklıkları, etkilenen bölgeye göre farklı belirtilerle kendini gösterebilir:

Sol Beyin Damar Tıkanıklığı:

• Vücudun sağ tarafında ani güçsüzlük veya uyuşma
• Konuşma ve anlama güçlüğü (afazi)
• Okuma, yazma ve sayısal işlemlerde bozulma
• Sağ gözde görme kaybı
• Depresyon eğilimi

Sağ Beyin Damar Tıkanıklığı:

• Vücudun sol tarafında ani güçsüzlük veya uyuşma
• Mekânsal algı bozukluğu, yön bulmada zorluk
• Kişinin kendi vücudunun sol tarafını fark etmeme (ihmal sendromu)
• Dikkat dağınıklığı ve hafıza problemleri
• Sol görme alanında kayıp

Her iki durumda da belirtiler ani başlar ve zaman kaybetmeden acil tıbbi müdahale gerektirir. Erken tedavi, beyin hasarını azaltmada hayati rol oynar.

Şah Damarı Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

Şah damarı (karotis arter) tıkanıklığı, beyne giden kan akışının azalmasına yol açarak inme riskini artırır. Erken evrede belirti vermeyebilir, ancak ilerlediğinde şu belirtiler görülebilir:

• Ani konuşma bozukluğu veya kelimeleri bulmakta zorlanma
• Yüz, kol veya bacakta (genellikle tek taraflı) uyuşma ya da güç kaybı
• Görme kaybı veya bulanıklığı (özellikle tek gözde)
• Denge kaybı, baş dönmesi
• Ani ve şiddetli baş ağrısı

Bu belirtiler geçici iskemik atak (TIA) ya da inmenin habercisi olabilir. Gecikmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak, kalıcı hasarı önlemek açısından hayati önem taşır.

Damar Tıkanıklığı Dereceleri Nelerdir?

Damar tıkanıklığı, damarın iç yüzeyinde plak birikimiyle meydana gelir ve genellikle % ile ifade edilen derecelerle sınıflandırılır. Bu dereceler, hastalığın ciddiyetini ve tedavi gerekliliğini belirlemede kullanılır:

Damar Tıkanıklığı Kanda Belli Olur Mu?

Damar tıkanıklığı doğrudan kan testleriyle saptanamaz, ancak bazı kan değerleri bu duruma zemin hazırlayan riskleri ortaya koyabilir. Özellikle şu testler anlamlıdır:

• LDL (kötü kolesterol) ve HDL (iyi kolesterol): Dengesizlik, damar sertliği riskini artırır.
• Trigliserid: Yüksekliği damar tıkanıklığına katkıda bulunabilir.
• CRP (C-reaktif protein): Yüksek düzeyleri damarlarda iltihabi süreci gösterebilir.
• Homosistein ve lipoprotein(a): Yüksekliği damar hasarı riskini artırır.
• Kan şekeri (glukoz) ve HbA1c: Diyabet, damar tıkanıklığının önemli nedenlerindendir.

Bu değerler damar sağlığı hakkında ipucu verse de, kesin tanı için doppler ultrason, anjiyografi veya BT anjiyo gibi görüntüleme yöntemleri gereklidir.

Damar Tıkanıklığı Nasıl Açılır? Tedavisi Nasıl Yapılır?

Damar tıkanıklığı kronik bir hastalıktır ve tedavisi ömür boyu sürer. Tedavinin amacı, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak, belirtileri kontrol altına almak ve kalp krizi, inme gibi ciddi olayları önlemektir. Bu amaçla üç temel tedavi yaklaşımını bir arada kullanırız.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Tedavinin Olmazsa Olmazı

Bu tedavinin temel direğidir. Hiçbir ilaç veya ameliyat, sağlıklı bir yaşam tarzının yerini tutamaz.

Kalp Dostu Beslenme: Akdeniz diyeti gibi beslenme modelleri temel alınmalıdır. Sofranızdan eksik etmemeniz gerekenler:

• Bol taze ve çeşitli renklerde sebzeler
• Meyveler
• Tam tahıllı ürünler (tam buğday ekmeği, bulgur, yulaf)
• Baklagiller (nohut, mercimek, fasulye)
• Balık (özellikle somon, sardalya gibi yağlı balıklar)
• Ceviz, fındık, badem gibi çiğ kuruyemişler
• Zeytinyağı

Uzak durmanız veya ciddi şekilde sınırlamanız gerekenler ise şunlardır:

• İşlenmiş et ürünleri (salam, sosis, sucuk)
• Şekerli ve gazlı içecekler
• Beyaz unla yapılmış hamur işleri, poğaçalar, kekler
• Kızartmalar ve trans yağ içeren paketli ürünler
• Aşırı tuz ve şeker

Düzenli Fiziksel Aktivite: Haftanın en az 5 günü, 30-45 dakika tempolu yürüyüş yapmak bile büyük fark yaratır. Yüzme ve bisiklet de harika seçeneklerdir.

Sigaranın Tamamen Bırakılması: Eğer sigara içiyorsanız, yapabileceğiniz en iyi şey derhal bırakmaktır.

İdeal Kilonun Korunması: Fazla kilolardan kurtulmak, tansiyon, kolesterol ve kan şekeri üzerinde mucizevi etkiler yaratır.

İlaç Tedavisi

Yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak risk faktörlerini kontrol altına almak için genellikle ilaç tedavisine ihtiyaç duyarız.

• Statinler: Kötü kolesterol (LDL) seviyelerini düşüren ve plağı stabilize eden en önemli ilaç grubudur.
• Kan Sulandırıcılar (Antiplateletler): Aspirin, klopidogrel gibi ilaçlar, pıhtı oluşumunu engelleyerek kalp krizi ve inme riskini azaltır.
• Tansiyon İlaçları (Antihipertansifler): Kan basıncını hedef seviyelerde tutmak için kullanılır.
• Diyabet İlaçları: Kan şekeri kontrolü, damar sağlığı için hayati önem taşır.

Damar Tıkanıklığı Ameliyatı Nedir?

Damar tıkanıklığı ameliyatı, tıkanan veya daralan damarların kan akışını yeniden sağlamak amacıyla yapılan cerrahi müdahalelerdir. Genellikle ilaç veya girişimsel tedavilere yanıt vermeyen, ciddi damar daralması olan hastalarda uygulanır. Başlıca cerrahi yöntemler şunlardır:

• Bypass Ameliyatı: Tıkalı damar bölgesi atlanarak, sağlıklı bir damarla kan akışı yeniden sağlanır.
• Endarterektomi: Damar duvarındaki plakların doğrudan çıkarılmasıyla tıkanıklık giderilir.
• Cerrahi Trombektomi: Pıhtı nedeniyle oluşan tıkanıklıklarda, pıhtının damar içinden alınmasıdır.

Ameliyat, organların ve dokuların yeterli kanla beslenmesini sağlamak amacıyla yapılır.

Damar Tıkanıklığı Nasıl Geçer ?Önlenebilir veya Geri Döndürülebilir mi?

Bu hastalarımızın en çok merak ettiği ve umut aradığı sorudur. Bu sorunun cevabı hem evet, hem de hayır. Sertleşmiş, kireçlenmiş bir plağı tamamen “silip yok etmek” şu anki teknolojiyle pek mümkün değildir. Ancak bu çaresiz olduğumuz anlamına gelmez. Modern tedavilerin ve yaşam tarzı değişikliklerinin asıl amacı, plağın büyümesini durdurmak, onu stabilize etmek (yani yırtılma riskini azaltmak) ve damar içindeki iltihabı söndürmektir.

Yapılan bilimsel çalışmalar göstermiştir ki özellikle yüksek doz statin tedavisi ve çok sıkı bir yaşam tarzı değişikliği ile plakların içindeki yağlı ve iltihaplı kısım azalabilmekte, yani plak bir miktar “küçülebilmektedir”. Bu damarı tıkayan pıhtı riskini ve dolayısıyla kalp krizi veya inme riskini önemli ölçüde azaltır. Yani evet, hastalığın ilerlemesini durdurmak ve tehlikeli sonuçlarını “geri döndürmek” kesinlikle mümkündür.

Damar tıkanıklığı ile mücadelede en güçlü silahınız, bilgi ve kararlılıktır. Risk faktörlerinizi bilmek, düzenli olarak doktor kontrolünden geçmek ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarını bir yaşam biçimi haline getirmek, bu sinsi düşmana karşı vereceğiniz savaşta sizi galip getirecektir. Unutmayın damarlarınız ne kadar sağlıklıysa, siz de o kadar sağlıklısınız.

Damar Tıkanıklığına Ne İyi Gelir?

Damar tıkanıklığına iyi gelen yöntemler maddeler halinde şöyledir:

Sağlıklı Beslenme

• Omega-3 açısından zengin balıklar tüketmek (somon, sardalya, uskumru)
• Ceviz, badem, avokado gibi sağlıklı yağlar içeren gıdalar tüketmek
• Yulaf, tam tahıllar ve lifli sebzeler ile beslenmek

Antioksidan Tüketimini Artırmak

• Nar, yaban mersini, çilek, üzüm gibi antioksidan açısından zengin meyveler
• Yeşil çay tüketimi
• Brokoli, ıspanak gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler tüketmek

Sarımsak Kullanımı

• Düzenli sarımsak tüketimi damar genişlemesini sağlar ve kan akışını düzenler.

Egzersiz Yapmak

• Düzenli yürüyüş, yüzme ve bisiklet gibi kardiyo aktiviteleri yapmak
• Haftada en az 150 dakika orta tempolu egzersiz yapmak

Zararlı Alışkanlıkları Bırakmak

• Sigara kullanımını bırakmak
• Alkol tüketimini azaltmak veya bırakmak

Kilo Kontrolü Sağlamak

• Fazla kilolardan kurtulmak ve ideal kiloya ulaşmak

Stres Yönetimi

• Yoga, meditasyon, nefes egzersizleri yapmak
• Stresi azaltıcı aktivitelerle ilgilenmek (doğa yürüyüşleri, hobiler)

Yeterli Su Tüketimi

• Günlük en az 2 litre su içmek, kan dolaşımını desteklemek

Düzenli Sağlık Kontrolleri

• Kolesterol ve tansiyon değerlerini düzenli takip ettirmek
• Düzenli doktor kontrolüne gitmek

Bu yöntemler damar sağlığını koruyup, damar tıkanıklığını önlemede ve hafifletmede oldukça faydalıdır.

Damar Tıkanıklığı Ameliyatı’nı Yapan Doktorlar ve Hastaneler

Damar Tıkanıklığı Ameliyatı'nı kalp ve damar cerrahları ,KVC yoğun bakımı olan özel hastanelerde veya devlet hastanelerinde yapılır.

Türkiye’nin En İyi Damar Tıkanıklığı Ameliyatı Yapan Doktorlara Sahip Olmasının Nedenleri

• Uzman kalp ve damar cerrahları: Türkiye’de Damar Tıkanıklığı Ameliyatı cerrahisinde deneyimli, yurt içi ve yurt dışı eğitim almış çok sayıda uzman hekim görev yapmaktadır.
• Gelişmiş cerrahi teknikler: Robotik cerrahi, minimal invaziv (küçük kesili) yöntemler ve açık kalp cerrahisi gibi birçok teknik başarıyla uygulanmaktadır.
• Yüksek başarı oranı: Operasyonlarda ölüm ve komplikasyon oranları düşüktür; hastaların çoğu sağlıklı şekilde normal yaşamlarına dönebilmektedir.
• Donanımlı kalp merkezleri: Üniversite ve özel hastanelerde, ileri teknolojiyle donatılmış ameliyathane ve yoğun bakım üniteleri bulunmaktadır.
• Erken tanı ve hızlı müdahale: Tetkik, tanı ve operasyon planlaması hızlı ilerler; hastaya özel, zamanında müdahale imkânı sunulur.
• Kapsamlı hasta takibi: Ameliyat sonrası bakım, düzenli kontroller ve kardiyolojik izlem süreçleri titizlikle yürütülmektedir.
• Erişilebilir maliyetler: Kaliteli sağlık hizmeti, Avrupa ve Amerika’ya göre çok daha uygun fiyatlarla sunulmaktadır.

Damar Tıkanıklığı Ameliyatı Fiyatları 2025

Ortalama Damar Tıkanıklığı Ameliyatını online ortamda yazamıyoruz. Hastanın durumuna, ameliyatın yapılacağı hastane, İzmir İstanbul veya Ankara gibi ameliyatın yapılacağı şehirlere göre fiyatlar değişmektedir.

Damar Tıkanıklığı Ameliyatı Olanların Yorumları

Prof. Dr. Yavuz Beşoğul'un hasta yorumları için Google Haritalar  ve Doktor Takvimi 'ni ziyaret edebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Açık Kalp Ameliyatı ve Kapalı Kalp Ameliyatı Arasındaki Fark

Açık kalp ameliyatı ile kapalı kalp ameliyatı (minimal invaziv cerrahi) arasındaki en temel fark, cerrahi [...]

05
Nov

Asd ve Vsd Arasındaki Farklar Nelerdir?

Atriyal Septal Defekt (ASD) ve Ventriküler Septal Defekt (VSD) arasındaki en temel fark, kalp deliğinin [...]

05
Nov

Bypass Mı Stent Mi?

Koroner arter hastalığının tedavisinde “bypass mı stent mi?” sorusunun yanıtı, hastanın damar yapısının karmaşıklığına ve [...]

05
Nov

Koroner Anjiyoplasti (Stent) ve Koroner Bypass Farkı

Koroner anjiyoplasti (stent) ve koroner bypass (CABG) arasındaki temel fark, tedavi stratejisidir. Stent işleminde, tıkalı [...]

05
Nov

Aort Diseksiyonu ve Anevrizma: Farkları Nelerdir?

Aort anevrizması ve aort diseksiyonu arasındaki temel fark, hasarın niteliğidir. Anevrizma, aort damar duvarının zayıflaması [...]

05
Nov

Topallama Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Yürüyüş esnasında bacaklarda ortaya çıkan ve kişiyi durup dinlenmeye mecbur bırakan ağrı veya kramp, topallama [...]

27
Aug

Bacakta Kıl Dökülmesi: Bacak Kılları Neden Dökülür?

Bacak kıllarının dökülmesi, özellikle bacakların ön yüzü ve ayak sırtı gibi bölgelerde belirginleşiyorsa, bu durumun [...]

27
Aug

Ayak Üşümesi Neden Olur? Hangi Hastalığın Belirtisidir?

Ayak üşümesi, soğuk hava gibi basit bir çevresel faktörden kaynaklanabileceği gibi, önemli sağlık sorunlarının da [...]

27
Aug