Aort Anevrizması, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Aort, kalpten çıkan temiz kanı bütün vücuda gönderen ana atardamardır. Aort damarı kalpten çıktıktan sonra göğüs, karın ve ardından bacaklara inerek devam eder. Kalpten çıkan ana atardamar olan aortun zaman zaman yaşla ilişkili veya aort damarının duvarında ki zayıflık sonucu balonlaşması aort anevrizmasıdır. Balon bazen bir bütün halinde olabileceği gibi tamamen her iki duvarı birden kapsayacak şekilde olabilir. Damar kendi içinden de yırtılabilir. Balonlaşmasına aort genişlemesi, kendi içinden yırtılmasına da aort diseksiyonu denir. Her iki durum da acil ameliyat gerektirir ve zaman geçirmeden hastaneye müracaat edilmesi gerekir. Bu acil ameliyatı yaparken tabi ki risk biraz yüksek olabilir. Eğer geç kalınmışsa hastanın şikayeti çok yüksektir. Ağrı ile başlayan şikayeti, şoka kadar bile götürebilir. Bu nedenle ameliyat olup olmadığı belli olmasa da öncelikle yıllık kontrollerin yaptırılmasında fayda vardır. Aort anevrizmasında genişleme ve yırtılmaya bağlı olarak ölüme neden olan süreç göz önüne alındığında erken teşhis son derece önemlidir.

Yazı İçeriği

1. Aort Anevrizması Nedir?

2. Aort Diseksiyonu Nedir?

3. Aort Anevrizması Hastalarının Şikayetleri

4. Aort Anevrizması Tanısı

5. Aort Anevrizması Nedenleri

6. Aort Anevrizmasının Belirtileri

7. Aort Anevrizması Tedavi Yöntemleri

8. Ameliyatsız Aort Anevrizması Tedavisi

1. Aort Anevrizması Nedir?

Kalpten çıktıktan sonra vücudun diğer bölgelerine giden ve temiz kanı taşıyan ana atardamar olan aort damarında ortaya çıkan genişleme ve balonlaşmaya aort anevrizması denir. Aort damarının çok fazla genişlemesi damarın yırtılması ya da patlamasına neden olabildiğinden hayati fonksiyonları tehlikeye sokabilmektedir.
Aortun kalpten çıktığı bölgede meydana gelen anevrizma ”asendan aort anevrizmasıdır”, göğüs boşluğu bölgesinde oluşan anevrizma “torasik aort anevrizmasıdır”, karın boşluğu  bölgesinde olan ise “abdominal aort anevrizmasıdır”.

2. Aort Diseksiyonu Nedir?

Aort diseksiyonu, aort damarının ani bir şekilde kendi içinden yırtılması sonucu ortaya çıkan ve acil müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Oluştuğu bölgeye göre şiddetli göğüs ağrısı, karın, sırt ve kolda ağrılar şeklinde belirtiler gösterebilir ve ani bayılmalar ortaya çıkabilir. Beyine giden ana damarlarda oluşması durumunda birtakım uyuşma, hareket kaybı gibi felç belirtileri ortaya çıkabilmektedir. Aort diseksiyonun cerrahi tedavisinde yırtılan damar yapay damarla değiştirilmektedir. Aort diseksiyonuna ne kadar geç müdahale edilirse risk o kadar artar. Yırtığın durumu ve etkilediği damarlara göre ameliyat daha komplike hale gelebilmektedir. Dolayısıyla aort diseksiyonunda hastaya vakit kaybetmeden müdahale edilmesi gerekmektedir.

3. Aort Anevrizması Hastalarının Şikayetleri

Aort genişlemesi çoğu zaman belirti vermeyebilir. Bazı tetkikler sırasında tesadüfen tespit edilebilir. Ani gelişen ölüm nedenleri arasında ön sıralarda yer alan aort anevrizmasında aort damarının balonlaşması ve bu balonlaşmasının artmasına bağlı olarak damar patlaması söz konusudur. Diğer yandan bazı durumlarda aort genişlemesi ortaya çıktığı bölgede ağrılara neden olabilmektedir. Örneğin, karın bölgesindeki aort damarında ortaya çıkan aort genişlemesi burada ağrıya neden olarak kendini belli edebilmektedir. Yine göğüs ve sırt bölgelerinde ağrılar ortaya çıkabilmektedir.

4.Aort Anevrizmasının Tanısı

Aort anevrizmasının kesin tanısı ultrasonografi, anjiyografi, bilgisayarlı anjiyografi ve MR anjiyografi yöntemleriyle konulur.

5. Aort Anevrizmasının Nedenleri 

• Genetik faktörler
• Damar duvarındaki yapısal bozukluklar
• Bağ dokusu hastalıkları
• Yüksek tansiyon ve sigara kullanımı hastalığın risk faktörlerini artıran unsurlar arasındadır.

6. Aort Anevrizması Belirtileri 

Aort anevrizması çoğu zaman belirti vermeyebilir. Bazı tetkikler sırasında tesadüfen tespit edilebilir. Aort genişlemesi bazı durumlarda belirti vermeden ilerleyebileceği gibi bazen ortaya çıktıkları bölgeye göre göğüste, sırtta, karında ağrı oluşturarak belirti verebilir.

7. Aort Anevrizması Tedavi Yöntemleri 

Aort anevrizmasının tedavi yöntemleri girişimsel yöntemlerle gerçekleştirilen endovasküler yöntem ve cerrahi müdahaledir.  Aort anevrizmasının ortaya çıktığı bölge ve damar yapısının durumuna göre gerekli değerlendirmeler yapılmakta ve hastanın da durumuna göre uygulanacak tedavi yöntemine karar verilmektedir. Aort anevrizması belirti vermeden ilerleyebileceği, aniden ortaya çıkarak aort damarının patlaması ya da yırtılmasına sebep olabileceğinden dolayı erken teşhis bu hastalığın tedavisinde son derece önemlidir. Dolayısıyla özellikle ailede anevrizma öyküsü bulunan kişilerin ve risk faktörlerini taşıyan kişilerin mutlaka gerekli kontrol ve tetkikleri yaptırmaları gerekmektedir.

8. Ameliyatsız Aort Anevrizması Tedavisi

Aort anevrizmasının tedavisinde hastanın ve damar yapısının uygun olması durumunda endovasküler yöntemle tedavi mümkün olabilmektedir. Kapalı yöntem olarak bilinen bu yöntemde kasık bölgesinden girilerek genişleme ve balonlaşmanın olduğu bölgedeki aort damarına ulaşılır gerekli müdahale yapılır. Bu sayede herhangi bir dokuya müdahale edilmeden anevrizma tedavi edilir.

Ani ölüm nedenleri arasında bulunan aort genişlmesi acil müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Dolayısıyla aort anevrizmasına ne kadar geç müdahale edilirse hastanın kaybedilme riski o kadar artar. Bunun yanında aort anevrizmasının, aşırı genişleme ve balonlaşmaya bağlı damarın patlaması durumu ortaya çıkmadan önce tespit edilerek gerekli tedavinin uygulanması son derece önem arz etmektedir. Aort anevrizmasının sinsice belirti vermeden ilerleyebilen bir hastalık olduğu unutulmamalıdır.