Periferik Bypass Ameliyatı

Periferik Bypass Ameliyatı Nedir?

Periferik bypass ameliyatı, bacak gibi vücudun uç bölgelerinde tıkanmış kan damarlarını bypass ederek kan akışını yeniden sağlar. Damar tıkanıklığı, bacaklarda kan dolaşımını azaltır ve bu da ağrı, yara iyileşmesinde gecikme ya da yürüme zorluğu gibi sorunlara neden olur. Periferik arter hastalığı olarak bilinen bir dolaşım bozukluğu nedeniyle bu durum ortaya çıkar ve tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Alt ve üst ekstremiteleri besleyen arterlerin  aterosklerotik  oklüzyonu  sonucu ekstremitede yaygın iskemi başlar. Bazen bir tırnak veya parmak nekrozu ortaya çıkar. Genellikle tırnak kesimi sırasında oluşan yaranın iyileşmemesi ve enfeksiyonu ile ortaya çıkar ve yürümekle ortaya çıkan ağrı kladikasyo olarak tanımlanır ve tanıda çok önemli yeri vardır. Periferik bilgisayarlı tomografik  anjiografi çekilmesiyle oklüze (tıkalı) olan arter tespit edilip müdahale planlanır. Bu müdahale tıkalı olan segment kısa ise endarterektomi veya suni damar greftiyle bypass ameliyatı şeklinde olmaktadır. Aterosklerotik lezyonlar arteri bazen tam oklüze edebilir , sonucunda da eğer bu uzun yıllar içinde  gelişmişse beslediği alana diğer dallardan kollateral oluşur ve belirti vermeyebilir veya uzun yol yürümekle ayak ağrıları olur. Tesadüfen muayenede veya tomografik  anjiografide tespit edilir. 

Periferik Bypass Ameliyatında Erken Tanının Önemi

Diyabet , hiperkolesterolemi, sigara içme, obezite, sedanter yaşam (hareketsiz) ve genetik yapı periferik arter hastalığı riskini yükseltir. Bu hastaların mutlaka arteriyel ultarsonografi  kontrolünü yaptırmaları gecikmeyi  önler. Yani periferik bypass ameliyatı için ekstremitede iskemi oluşmadan tespit ameliyatın riskini azaltır ve ameliyattan daha fazla fayda görmesini sağlar.

Periferik Bypass Ameliyatı Nasıl Yapılır

Günümüzde periferik bypass ameliyatı lezyon olan arterin yerine göre minimal invazif kesilerle ve gelişmiş dacron suni greftlerle kolaylıkla yapılmaktadır. Fakat cerrahi tecrübe ve greftin geçiş yeri, şekli çok önemlidir. Amaç arterdeki lezyonun distaline (sonrasına) kan akımını sağlamaktır. Greftlerin kalitesiyle birlikte damar anastamoz (dikiş) tekniği açıklık oranlarını çok uzun yıllar sürmesini sağlar.

Periferik Bypass Ameliyatı Sonrasındaki Süreç

Periferik bypass ameliyatı sonrası erken mobilizasyon ve egzersiz sağlanmalıdır. Bu nedenle genellikle 3-4 günlük hastane yatışı sonrasında taburcu olan hastanın günlük yürüyüş gibi egzersizlerini aksatmamalı fakat yorulunca da aşırıya kaçmamalıdır.

Periferik bypass ameliyatı sonrasında ayrıca Kolesterol yönünden zengin besinlerden kaçınmalı, sigara kesinlikle içmemelidir. Diyabet hastaları kan şekeri kontrolünü sağlamalıdır. Aylık kontrollerini de aksatmamalıdır. Bütün bunların yanısıra kullanılan antikoagulan ve antiagregan ilaçların kullanımı aksatılmamalıdır.