Kılcal Varis Tedavisi

Kılcal varis tedavisi, cilt yüzeyine yakın ince damarların genişlemesiyle oluşan estetik ve bazen de rahatsızlık veren varislerin ortadan kaldırılması amacıyla uygulanır. Bu tedavi, genellikle kozmetik kaygılarla tercih edilse de dolaşım sağlığı açısından da önemlidir.

Kılcal varis tedavi yöntemleri arasında skleroterapi, lazer tedavisi ve radyofrekans yöntemi yer alır. Skleroterapide damara özel bir solüsyon enjekte edilerek damar kapatılırken, lazer ve radyofrekans teknikleri ısı enerjisi ile damarı devre dışı bırakır.

Kılcal varis tedavisi öncesinde ultrasonografi ile damar yapısı değerlendirilir. Bu sayede tedavi, yalnızca yüzeysel damarlarla sınırlı tutulur ve altta yatan daha ciddi damar hastalıkları dışlanır.

Kılcal varis tedavisi sonrası iyileşme süreci genellikle hızlıdır. İşlem sonrası kompresyon çorabı kullanımı, güneşten korunma ve düzenli yürüyüş, hem iyileşme süresini kısaltır hem de tedavi başarısını artırır.

Kılcal Varis Tedavisi Nedir?

Kılcal varis tedavisi, cilt yüzeyine yakın, ince ve mor-kırmızı renkte görülen genişlemiş damarların ortadan kaldırılmasına yönelik uygulamalardır. Estetik kaygıların yanı sıra, yanma ve hassasiyet gibi şikayetlere de neden olabilirler. Tedavi yöntemleri arasında skleroterapi (damara ilaç enjekte edilmesi), lazer tedavisi ve radyofrekans gibi minimal invaziv teknikler bulunur. Hangi yöntemin seçileceği, damarların yaygınlığına ve hastanın genel durumuna göre belirlenir.

Kılcal Varis Nedir ve Neden Önemsemeliyiz?

Günlük hayatta kılcal varis dediğimizde aslında iki farklı tip damar yapısından bahsederiz. Biri cildin hemen altında beliren, 0.5-1 mm çapındaki incecik, kırmızı-mor renkli ve genellikle bir ağ gibi görünen “telenjiektaziler”dir. Diğeri ise biraz daha derinde yer alan, 1-3 mm çapa sahip, mavimsi-yeşil renkteki “retiküler venler”dir. Bu retiküler venleri, yüzeydeki ince kılcalları besleyen birer “kaynak damar” olarak düşünebilirsiniz.

Peki, bu damarları neden ciddiye almalıyız? Çünkü bu çoğu zaman bir buzdağının sadece görünen kısmıdır. Bu damarların oluşmasının temel nedeni, bacaklardaki toplardamarlarda kanın birikmesi ve basıncın artmasıdır. Bu duruma tıp dilinde “Kronik Venöz Yetmezlik” diyoruz. Yani yüzeyde gördüğünüz o ince damarlar, aslında derindeki bir sorunun, bir dolaşım yetersizliğinin size gönderdiği bir işarettir. Sadece görüntüyü düzeltmeye çalışmak, bir ağacın sadece yapraklarını koparmak gibidir; kök yerinde durduğu sürece yeni yapraklar çıkmaya devam edecektir. Bu yüzden doğru yaklaşım bu damarların kökenindeki nedeni bulup onu tedavi etmektir. Üstelik bu damarlar her zaman sessiz de kalmazlar. Birçok kişi, estetik kaygıların yanı sıra bazı fiziksel şikayetler de yaşar.

Yaygın olarak görülen kılcal varis belirtileri şunlardır:

• Bacaklarda, özellikle gün sonunda artan ağrı
• Sızlama ve zonklama hissi
• Yanma
• Tarif edilemeyen bir kaşıntı
• Bacaklarda ağırlık ve yorgunluk hissi
• Özellikle geceleri ortaya çıkan kramplar

Kılcal Varis Oluşumuna Yol Açan Risk Faktörleri Nelerdir?

Bacaklarımızdaki toplardamarlar, kanı yerçekimine karşı kalbe taşımakla görevli muhteşem bir sisteme sahiptir. Bu sistemin kilit oyuncuları ise damarların içindeki tek yönlü çalışan kapakçıklardır. Bu kapakçıkları, kanın sadece yukarı doğru akmasına izin veren, geriye kaçmasını engelleyen birer “salıncak kapı” gibi düşünebilirsiniz. İşte bu kapılar bozulduğunda, kan geriye doğru kaçar ve bacakların alt kısımlarında birikerek basıncı artırır. Bu artan basınç da zamanla yüzeydeki ince damarları genişleterek kılcal varisleri oluşturur. Peki, bu kapakçıkların bozulmasına ne sebep olur? Bu süreci başlatan veya hızlandıran bazı faktörler vardır:

Kılcal varis gelişimini tetikleyen başlıca faktörler:

• Genetik yatkınlık (ailede varis öyküsü)
• Kadın olmak (hormonal yapı nedeniyle)
• Hamilelik dönemleri
• Doğum kontrol hapı veya hormon tedavisi kullanımı
• İlerleyen yaş
• Mesleki olarak uzun süre ayakta kalmak (öğretmen, cerrah, kuaför)
• Sürekli oturarak çalışmak (ofis çalışanları)
• Fazla kilolu veya obez olmak
• Sigara kullanımı

Bu faktörlerden bir veya birkaçına sahipseniz, kılcal damar oluşumuna daha yatkın olabilirsiniz. Ancak bu çaresiz olduğunuz anlamına gelmez. Değiştirilebilir risk faktörlerini (kilo, sigara, hareketsizlik) yönetmek, yeni damarların oluşumunu yavaşlatmada önemli bir rol oynar.

Kılcal Varis Tedavisi İçin Hangi Doktora Başvurulmalı ve Tanı Süreci Nasıl İşler?

Kılcal varisler bir damar sağlığı sorunu olduğu için, bu konuda eğitim almış ve uzmanlaşmış hekim Kalp ve Damar Cerrahisi uzmanıdır. Doğru tedavi, ancak doğru tanıyla mümkündür ve bu tanı süreci, etkili bir tedavinin temelini oluşturur.

Bir uzmana başvurduğunuzda süreç genellikle şu şekilde işler:

Detaylı Görüşme ve Muayene: Hekiminiz öncelikle şikayetlerinizi, ne zamandır var olduklarını, yaşam tarzınızı, mesleğinizi ve ailenizdeki varis geçmişini dinleyecektir. Ardından, siz ayaktayken bacaklarınızı muayene ederek damarların yaygınlığını, tipini ve daha büyük varisler, ödem veya cilt değişiklikleri gibi başka problemlerin olup olmadığını değerlendirir.

Renkli Doppler Ultrasonografi (RDUS): İşte bu modern varis tedavisinin olmazsa olmazıdır. Bu tetkik, tedavinin yol haritasını çizen en değerli araçtır. Ağrısız, zararsız ve radyasyon içermeyen bu ses dalgaları teknolojisi sayesinde, hekim cildin altındaki damar sistemini detaylı olarak görüntüler. Amaç sadece yüzeydeki kılcalları görmek değil asıl olarak şunları tespit etmektir:

Kapakçık Kaçağı (Reflü): Derindeki toplardamarlarda kanın geriye kaçıp kaçmadığını belirlemek.

Besleyici Ven (Kaynak Damar): Yüzeydeki kılcal damar ağını besleyen, genellikle gözle görülmeyen daha kalın kaynak damarı bulmak.

Unutmayın yapılan bilimsel çalışmalar kılcal varislerin yaklaşık %90’ının böyle bir kaynak damardan beslendiğini göstermektedir. Eğer bu kaynak damar bulunup tedavi edilmezse sadece yüzeydeki kılcallara yapılan her müdahale eksik kalır ve damarlar kısa sürede tekrar eder. Bu yüzden kılcal varis tedavisi Ankara, İstanbul veya İzmir gibi büyük merkezlerdeki yetkin kliniklerde her zaman bu detaylı ultrason incelemesiyle başlar. Bu başarı şansını en üst düzeye çıkaran kritik bir adımdır.

Skleroterapi (İğne Tedavisi) ile Kılcal Varis Tedavisi Nasıl Yapılır?

Skleroterapi, kılcal ve orta boy varislerin tedavisinde dünya genelinde “altın standart” olarak kabul edilen, son derece etkili bir yöntemdir. Özellikle bacaklardaki kılcal varis tedavisi için en sık başvurulan yöntem budur. İşlemin mantığı oldukça basittir: Çok ince iğneler aracılığıyla, tedavi edilmek istenen damarın içine “sklerozan” adı verilen özel bir ilaç verilir. Bu ilaç, damarın iç duvarını tahriş ederek adeta birbirine yapışmasını sağlar. Vücut bu yapışan damarı bir yabancı madde gibi algılar ve zamanla onu eriterek yok eder. Sonuçta damar kalıcı olarak ortadan kalkar.

Skleroterapi, ilacın formuna göre iki farklı şekilde uygulanabilir: sıvı veya köpük.

Köpük Tedavisi İçin Uygun Durumlar:

• Daha kalın olan besleyici retiküler venler
• Geniş bir alana yayılmış damar ağları
• Daha güçlü bir etki gereken durumlar

Sıvı Tedavisi İçin Uygun Durumlar:

• Çok ince, kırmızı renkli örümcek ağı damarları
• Özellikle yüz bölgesindeki hassas kılcallar
• Daha kontrollü ve hassas bir müdahale gereken bölgeler

Köpük, ilacın gazla karıştırılmasıyla elde edilir ve damar içindeki kanı daha iyi ittiği için damar duvarıyla daha etkili temas kurar. Bu da onu özellikle kaynak damarların tedavisinde daha güçlü bir seçenek haline getirir. Hekiminiz, Doppler ultrason bulgularına ve damarlarınızın yapısına göre sizin için en uygun olan formu seçecektir. Köpükle varis tedavisi yaptıranlar yorumları incelendiğinde, yöntemin özellikle daha belirgin damarlardaki etkinliği konusunda yüksek memnuniyet görülmektedir.

Lazerle Kılcal Varis Tedavisi Kimler İçin Uygundur ve Nasıl Çalışır?

Kılcal varis lazer tedavisi, ciltten uygulanan ve iğne kullanılmayan modern bir tedavi yöntemidir. Özellikle skleroterapiye alternatif arayanlar veya belirli durumlar için daha uygun bir seçenektir. Lazerin çalışma prensibi oldukça akıllıcadır: Lazer cihazı, sadece damarın içindeki kanda bulunan hemoglobin tarafından emilecek özellikte bir ışık üretir. Bu ışık enerjisi, damar içinde ısıya dönüşür. Oluşan bu kontrollü ısı, damarın büzüşerek kapanmasını ve zamanla vücut tarafından yok edilmesini sağlar. Bu işlem sırasında çevre dokular zarar görmez. İşlem sırasında genellikle “lastik bir bandın cilde çarpması” gibi hafif bir his duyulur ve cildi korumak için sürekli soğutma uygulanır.

Lazer tedavisi kimler için ideal bir seçenektir?

• İğne korkusu (fobisi) olan kişiler
• Skleroterapi ilacına karşı alerjisi olanlar
• İğne ile girilemeyecek kadar ince, kırmızı kılcal damarlara sahip olanlar
• Özellikle yüz bölgesindeki kılcal damarların tedavisinde
• Skleroterapi sonrası ortaya çıkabilen “matting” adı verilen ince kırmızı lekelenmelerin giderilmesinde

Kılcal Varis Tedavisi Yaptıranlar Hangi Yöntemi Tercih Etmeli: Lazer mi, Skleroterapi mi?

Bu hastaların en merak ettiği konulardan biridir. “Benim için en iyi varis tedavisi hangisi?” sorusunun tek bir cevabı yoktur. Doğru cevap, damarlarınızın yapısına, konumuna ve yaygınlığına göre kişiselleştirilmiş olandır.

Bacaklardaki Damarlar İçin Bir Karşılaştırma:

Bacaklardaki kılcal damar ve retiküler venlerin büyük çoğunluğu için skleroterapi genellikle ilk ve en etkili seçenektir. Sebebi, tek seansta hem yüzeydeki örümcek ağı damarları hem de onları besleyen kaynak damarı tedavi edebilmesidir. Maliyet olarak da genellikle lazerden daha uygundur. Nd:YAG lazer ise bacaklarda skleroterapinin yapılamadığı durumlarda (çok ince damarlar, iğne fobisi) devreye giren güçlü bir alternatiftir.

Yüzdeki Damarlar İçin Durum Farklıdır:

Yüzdeki ince ve kırmızı kılcal damarlar için tartışmasız en üstün yöntem lazer ve ışık (IPL) tedavileridir. Bu bölgedeki damarlar lazerin hedef alması için idealdir ve skleroterapinin hassas yüz cildinde yaratabileceği riskler bu yöntemlerde yoktur.

Kılcal Varis Tedavisi Sonrası İyileşme Süreci ve Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Tedavinin başarısı, işlem kadar işlem sonrası bakıma da bağlıdır. Hekiminizin tavsiyelerine uymanız, hem iyileşmeyi hızlandırır hem de olası yan etkileri en aza indirir.

Skleroterapi Sonrası İçin Öneriler:

• Varis çorabını hekimin önerdiği süre boyunca düzenli kullanmak
• İşlemden hemen sonra ve takip eden günlerde bol bol yürüyüş yapmak
• Birkaç gün boyunca ağır spor ve yorucu aktivitelerden kaçınmak
• En az 2 hafta sıcak su, sauna, hamam ve kaplıcadan uzak durmak
• Tedavi edilen bölgeleri yoğun güneş ışığından korumak

Lazer Tedavisi Sonrası İçin Öneriler:

• İşlem sonrası bölgeye soğuk kompres uygulamak (rahatlatır)
• Cildi nazik, parfümsüz temizleyicilerle temizlemek
• Tedavi edilen bölgeyi en az 3-4 hafta boyunca güneşten kesinlikle korumak ve yüksek faktörlü güneş kremi kullanmak (lekelenmeyi önlemek için kritiktir)
• Birkaç gün boyunca sıcak ortamlardan ve yorucu egzersizlerden kaçınmak

Tedavinin Olası Yan Etkileri ve Komplikasyonları Nelerdir?

Her tıbbi müdahalede olduğu gibi, kılcal varis tedavilerinde de bazı yan etkiler görülebilir. Ancak bunların büyük çoğunluğu geçicidir ve kolayca yönetilebilir.

Yaygın ve Geçici Yan Etkiler:

• İşlem yerinde hafif morarma
• Kızarıklık
• Geçici hassasiyet veya kaşıntı

Daha Nadir Görülen Kozmetik Yan Etkiler:

Hiperpigmentasyon: Tedavi edilen damar hattı boyunca oluşan kahverengi lekelenmedir. Genellikle skleroterapi sonrası görülür ve damar içinde kalan kanın parçalanmasıyla oluşur. Bu lekelerin %90’ından fazlası 6-12 ay içinde kendiliğinden tamamen kaybolur. Kompresyon çorabı kullanmak bu riski azaltır.

Matting: Tedavi edilen bölgede yeni, çok ince kırmızı damarların belirmesidir. Genellikle vücudun iyileşme sürecine verdiği aşırı bir yanıttır ve bu durum da çoğu zaman kendiliğinden geçer. Geçmediği durumlarda lazerle kolayca tedavi edilebilir.

Deneyimli bir hekim tarafından, doğru tanı ve teknikle yapıldığında ciltte yara izi veya daha ciddi komplikasyonların görülme riski son derece düşüktür.

Evde Kılcal Varis Tedavisi Mümkün müdür? Bitkisel Çözümler İşe Yarar mı?

İnternette ve sosyal medyada sıkça “kılcal varis evde tedavisi” veya “kılcal varis tedavisi bitkisel” başlıklarıyla çeşitli kürler ve kremler önerildiğini görüyoruz. Bu konuyu netliğe kavuşturalım.

Evde Yapılabilecekler (Şikayetleri Hafifletmek İçin):

• Gün sonunda bacakları yukarı kaldırarak dinlendirmek
• Bacaklara soğuk su ile masaj yapmak veya soğuk duş uygulamak
• At kestanesi özü gibi maddeler içeren ve dolaşımı destekleyen kremler kullanmak
• Düzenli olarak yürüyüş, yüzme gibi bacak kaslarını çalıştıran sporlar yapmak
• Kilo kontrolü sağlamak

Evde Yapılamayacaklar (Damarları Yok Etmek İçin):

• Oluşmuş ve yapısal olarak bozulmuş bir kılcal damarı ortadan kaldırmak
• Bozulmuş bir damar kapakçığını onarmak
• Altta yatan venöz yetmezlik problemini tedavi etmek

Kısacası evde uygulanan yöntemler veya bitkisel ürünler, mevcut damarları yok etmez. Sadece dolaşımı destekleyerek ağrı, yorgunluk gibi şikayetlerin hafiflemesine yardımcı olabilirler. Kalıcı bir çözüm için tek yol, bu damarları hedef alarak yok eden modern tıbbi tedavilerdir.

Tedavi Sonuçları Ne Kadar Kalıcı ve Kılcal Varisler Tekrarlar mı?

Bu en can alıcı sorulardan biridir. Cevabı iki kısımlıdır: Evet, tedavi sonuçları kalıcıdır. Yani skleroterapi veya lazer ile başarılı bir şekilde tedavi edilerek yok edilen bir damar, bir daha geri gelmez.

Ancak varis oluşumu kronik bir eğilimdir. Yani vücudunuz, genetik yapınız veya yaşam tarzınız nedeniyle yeni kılcal damarlar üretmeye devam edebilir. Tedavinin uzun vadedeki başarısı ve yeni damarların oluşumunu yavaşlatmak şunlara bağlıdır:

Doğru Tanı ve Kök Nedenin Tedavisi: Eğer Doppler ultrasonda saptanan kaynak damarlar doğru bir şekilde tedavi edilirse, nüks riski çok büyük oranda azalır.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Tedavi sonrasında kilo kontrolü, düzenli egzersiz ve uzun süre hareketsiz kalmaktan kaçınmak gibi önlemler almak, yeni damarların oluşumunu geciktirir.

Bunu bir bahçedeki yabani otları temizlemeye benzetebiliriz. Otları kökünden temizlerseniz, aynı yerden bir daha çıkmazlar. Ama bahçenin başka bir yerinde yeni otlar zamanla çıkabilir. Önemli olan bahçenizin bakımını düzenli olarak yapmaktır. Kılcal varis tedavisi de böyledir; mevcut sorunu kökünden çözer ve düzenli bakımla (yaşam tarzı ve gerekirse küçük rötuş seansları) bacaklarınızın pürüzsüz ve sağlıklı görünümünü uzun yıllar koruyabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Prof. Dr. Yavuz Beşoğul

Prof. Dr. Yavuz Beşoğul, 25 yılı aşkın deneyime sahip bir Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanıdır. Türkiye’de kapalı kalp ve atan kalpte bypass ameliyatlarının öncülerindendir. Bugüne kadar binlerce başarılı ameliyat gerçekleştirmiş, ulusal ve uluslararası dergilerde 100’den fazla bilimsel makale yayımlamıştır.